stopić się
  • przelać się – przelewać się

    23.06.2023
    23.06.2023

    Szanowni Państwo,

    w słowniku na stronie, pod hasłem „przelać się — przelewać się”, oprócz znaczeń dotyczących cieczy, jedno dotyczy naczynia, a brzmi: «zostać nadmiernie wypełnionym płynem». Domyślam się, że odnosi się ono na przykład do takiego użycia: "[naczynie] przelewa się". Chciałbym zapytać, jak poprawnie do tej konstrukcji dodać dopełnienie? Naczynie przelewa się...:

    – wodą

    – od wody

    – z wody

    Które z nich jest/są poprawne bądź czy jest jakieś inne?

    Dodam, że naturalnie zdaję sobie sprawę o możliwości rozwinięcia wspomnianej konstrukcji (tudzież uzupełnienia jej o docelowe dopełnienie) w ten sposób: "naczynie wody przelewa się" / "naczynie z wodą przelewa się".

  • Stopni i tytułów się nie sumuje

    3.10.2016
    3.10.2016

    Odnoszę się do porady dotyczącej łączenia skrótów dr i inż.. Jak się wydaje, tak jest w języku angielskim, a nie w polskim, gdzie doktor jest stopniem naukowym, a inżynier i magister inżynier – tytułami zawodowymi (również w naukach o zarządzaniu!). Wg tego, w zależności od miejsc ukończenia studiów, należałoby używać rozmaitych skrótów np. dr, mgr, inż. – (np. mgr nauk matematycznych, inż. nauk o zarządzaniu, który zdobył doktorat z nauk techn.).

  • Jak się zwracać do doktora habilitowanego?
    22.06.2011
    22.06.2011
    Czy do osoby posiadającej stopień doktora habilitowanego, która nie jest zatrudniona na stanowisku profesora (nie ma też tytułu naukowego profesora), można się zwracać: panie profesorze, czy też odpowiednią formą będzie wyłącznie panie doktorze?
  • Jak zwracamy się do doktora zatrudnionego na stanowisku profesora uczelni?

    24.01.2023
    24.01.2023

    Jak poprawnie zwracać się do wykładowcy akademickiego w sytuacji, gdy jest to np. Dr Jan Kowalski prof. UW? Czy „Szanowny Panie Doktorze” będzie poprawną formułą, czy w tej sytuacji zwracamy się „Szanowny Panie Profesorze”? Czy tytuł profesora uczelni należy traktować tak samo jak tytuł profesora akademickiego?

  • Stopień „obcości” zapożyczenia leksykalnego

    24.04.2024
    24.04.2024

    Szanowni Państwo,

    jaką należy przyjąć metodę przy decydowaniu, które wyrazy obcego pochodzenia są wciąż na tyle obce w odbiorze użytkowników języka, że należy zapisywać je w tekście kursywą? Chodzi mi przede wszystkim o zapożyczenia z języka angielskiego takie jak: feedback, coaching czy gaslighting, które zyskały na popularności szczególnie w pewnych branżach, a mimo to wciąż brzmią dość obco.

  • Stopień intensywności czynności nazywanej czasownikiem kraść
    10.04.2017
    10.04.2017
    Szanowni Państwo,
    Ostatnio natknąłem się na sformułowanie: Nie kradnę filmów, a zwłaszcza tych słabych w odniesieniu do ściągania filmów z internetu.
    Zastanowiła mnie forma tej wypowiedzi, jeśli bowiem w pierwszym członie pada deklaracja, że dana osoba nie kradnie filmów, to czy precyzowanie, jakich filmów nie kradnie, ma tu jakikolwiek sens ?
    Nie można przecież nie ukraść czegoś bardziej lub mniej, więc czy nie wystarczyło by samo stwierdzenie – Nie kradnę filmów?
  • Stopień wyższy przymiotnika niebezpieczny

    5.04.2023
    5.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Czy forma „bardziej niebezpieczny niż” jest poprawna? Na przykład: „On jest bardziej niebezpieczny, niż sądziłem’. Spotykam się z tą formą często, ale zastanawia mnie ona, bo przecież stopień wyższy to „niebezpieczniejszy”. Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

  • Interpunkcja a stopień sfrazeologizowania konstrukcji
    2.07.2018
    2.07.2018
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie interpunkcyjne odnośnie do konstrukcji: Bądź(,) jak tam będziesz, Kraj doszedł(,) do czego doszedł, Każdy ma(,) co ma, Zrobiłem, ile zrobiłem. Kojarzą mi się z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jest-jak-jest;17925.html. Nie stawiałbym więc raczej przecinka w przykładzie pierwszym, który ma znaczyć po prostu ‘nie śpiesz się’. W drugim i trzecim bym postawił, a co do ostatniego waham się.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • ocena, czyli stopień
    23.05.2006
    23.05.2006
    Witam,
    w prywatnej szkole językowej, w której pracuję, zarządzono, aby na świadectwie ukończenia kursu w rubryce ocena wpisywano bardzo dobra, a nie bardzo dobry. Wydaje mi się jednak, że pierwsza opcja nie jest poprawna. Byłabym bardzo wdzięczna za Państwa opinię. Dziękuje i pozdrawiam,
    Marta P.
  • procent i stopień Celsjusza
    18.07.2003
    18.07.2003
    Proszę o wyjaśnienie, czy jednostki miary: %,°C i r. (rok) pisze się bezpośrednio przy liczbie, czy oddziela spacją.
    Zygmunt Figura
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego